Πόσο Ασιατικό DNA έχουν οι Βορειοευρωπαίοι;

Αρκετές αρχαιογενετικές έρευνες ανακάλυψαν πως διάφοροι πληθυσμοί της βόρειας, ανατολικής, και ακόμα και κεντρικής και δυτικής Ευρώπης, έχουν κατά ένα ποσοστό Ασιατικό DNA από τη βόρεια Ασία (Σιβηρία).

Οι βασικές πιθανές ιστορικές πηγές απ’ τις οποίες μπορεί να προήλθε είναι τρεις: Σκύθες, Ούννοι και Μογγόλοι. Ο Lamnidis et al 2018 ανακάλυψει και άλλους αρχαιότερους πληθυσμούς που μπορεί να υπήρξαν η πηγή, συγκεκριμένα κάποια δείγματα με 50% DNA από τη Σιβηρία περίπου το 1500 BCE που βρέθηκαν κοντά στην ανατολική Φινλανδία. Μια έρευνα του Peltola et al 2023 βρήκε πως στον Βόλγα της βορειοδυτικής Ρωσίας (δίπλα στη Λευκορωσία) την εποχή του Σιδήρου (Iron Age) γύρω στα 800 BCE με 50 CE, υπήρχαν πληθυσμοί που ήταν 25% Βορειοασιάτες και 25% Δυτικοί Σκύθες (και 50% απ’ τη Βαλτική). Το Ασιατικό DNA στους Σκύθες κυμαίνεται από 80-90% στην ανατολική στέππα (και κεντρική Ασία) απ’ όπου και πρωτοεμφανίστηκε η Σκυθική κουλτούρα, και 15-18% στα δυτικά, στους Σαρμάτιους (ή Σαρμάτες, Sarmatians). Αυτό θα αναλυθεί περισσότερο σε μελλοντικό άρθρο.

Ο Maroti et al 2022 βρήκε πως οι Άβαροι, ειδικά η ελίτ τους, ήταν περίπου 90% Ασιατικής καταγωγής. Ο Jeong et al 2018 βρήκε πως κάποια δείγματα από την Iron Age Ρωσία, την περίοδο που υπήρχαν και αρκετοί Σκύθες εκεί δηλαδή, έχουν 47,3% βορειοασιατικό DNA. Το DNA αυτό χαρακτηρίζεται ως “Nganasan”, από το σύγχρονο πληθυσμό με το αντίστοιχο όνομα που αποτελεί τον κοντινότερο απόγονο αυτής της Ασιατικής πηγής. Ο Saag et al 2019 βρήκε πως στην Iron Age Φινλανδία και Εστονία (600 CE και 500 BCE αντίστοιχα) ανιχνεύτηκε Σιβηρικό DNA. Η νεότερη ημερομηνία (500 BCE) συμπεύτει με την εμφάνιση των Φινλανδο-Σαμικών (Fenno-Saamic) γλωσσών (Honkola et al 2013) και συνεπώς δείχνει πως δεν υπήρξε γενετική εισροή στη βόρεια Ευρώπη μόνο το 1500 BCE όπως βρήκε ο Lamnidis et al 2018 εξετάζοντας τον πληθυσμό του Bolshoy Oleni Ostrov, αλλά και μετέπειτα εισροή η οποία και πιθανότατα έφερε τις ασιατικές γλώσσες που ομιλούνται στις μέρες μας στη βόρεια Ευρώπη στη Φινλανδία (Φινλανδικά και Σάμι) και Εστονία (Εστονικά). Ασιατική επιρροή στην Ευρώπη και δη στη βόρεια Ευρώπη επιβεβαίωσε και η έρευνα της Tambets et al 2018.

Σχεδόν σε ολόκληρη την Ευρώπη, με εξαίρεση τη Μεσόγειο, τα Βαλκάνια και κάποιες χώρες που πέφτουν πολύ δυτικά (Γαλλία, Ιρλανδία)*, υπάρχει Ασιατικό DNA σε ποσοστό 2-5% έως και 15%, με μερικούς πληθυσμούς να ξεπερνούν το 20%. Αυτό μας λέει πως επειδή 100% Nganasan δείγμα δεν έχει βρεθεί στην Ευρώπη, ένα 10% Ασιατικό DNA σε ένα σύγχρονο Ευρωπαϊκό πληθυσμό προήλθε από έναν παλαιότερο πληθυσμό που είχε 40-50% Ασιατικό DNA, όπως ο πληθυσμός από το Bolshoy Oleni Ostrov που εξέτασε ο Lamnidis et al 2018. Tο υπόλοιπο 50-60% δεν ήταν Ασιατικό αλλά προερχόταν από διάφορες άλλες πηγές (π.χ. στο B.O.O. προερχόταν από EHGs, Eastern Hunter-Gatherers, έναν αρχαίο πληθυσμό κυνηγών-τροφοσυλλεκτών που ζούσε μεταξύ ανατολικής Ευρώπης και Σιβηρίας). Συνεπώς το συνολικό ποσοστό πρόσμιξης με αυτόν τον παλαιότερο πληθυσμό πολλαπλασιάζεται επί 100-120% και το 10% μας δίχνει 20-22% πρόσμιξη, ποσοστό το οποίο προήλθε από αυτόν τον ενδιάμεσο παλαιότερο πληθυσμό.

(*: Να σημειωθεί εδώ πως ποσοστά της τάξεως του 1-2%, π.χ. Γαλλία, μπορεί να μην υπάρχουν στην πραγματικότητα. Από την άλλη στην Αγγλία πράγματι υπάρχουν διότι κάπου το 40% του Αγγλικού DNA προέρχεται από τη Σκανδιναβία, όπου και υπάρχει επιβεβαιωμένο Βορειοασιατικό DNA.)

Για να δούμε ποιανών Ευρωπαίων η σκούφια κρατάει (εν μέρει) από τη Μογγολία (και παραπλήσιες περιοχές), μέσω του Σιβηρικού Nganasan DNA που έχουν:

 

Υ.Γ.: Ξέχασα πως υπάρχει και η έρευνα του Lazaridis et al 2018 που βρήκε Ασιατικό DNA σε διάφορους Βορειοευρωπαίους και ακόμα και Δυτικοευρωπαίους. Και μάλιστα με πηγή η οποία είναι πάνω από 80% Ανατολικοασιατική (East Asian) και όχι απλά Σιβηρική/Βορειοασιατική (North Asian)!

Επίσης στον Saag et al 2019 μπορούμε να δούμε πως διάφορα δείγματα από την Εσθονία κατά την Εποχή του Σιδήρου (Iron Age) και το Μεσαίωνα έχουν από περίπου 5% μέχρι και 11,6% Nganasan DNA, άρα τουλάχιστον 10% μέχρι 23% από τον ενδιάμεσο πληθυσμό.

Πράγματι, αν χρησιμοποιηθεί μια ενδιάμεση πηγή όπως ο πληθυσμός B.O.O., ο οποίος εξακολουθεί να έχει ιδιαίτερα υψηλό Βορειοασιατικό DNA (κάπου 40%), τα ποσοστά εκτινάζονται.

ENGLISH SUMMARY:

All modern North Europeans, all modern Northeastern Europeans, most Eastern Europeans (most of Balkans excluded), most Central Europeans, and even many Western Europeans carry North Asian ancestry. This is traced using Nganasan as a proxy, and this ancestry arrived in the vicinity of Europe in a BOO-like form, which had 40-50% Nganasan ancestry. The first N y-haplogroups also most likely arrived in Europe through this population. Thus, 5% Nganasan ancestry in a modern European population translates to >10% from that initial population.

The first sightings of such populations within Europe occur in ~1500 BCE, but frequent admixture with these populations seems to have occured later, during the Iron Age.

Additional streams of ancestry and thus admixture events that resulted in additional Nganasan ancestry introduced in Europeans cannot be excluded for Eastern Europe (with Scythians or Sarmatians as the likely source).